Địa danh Huỳnh Dương, xóm 3 xã Diễn Quảng (cũ) nay là xã Hạnh Quảng (Diễn Châu, Nghệ An) có lịch sử hơn 1000 năm. Nhắc đến làng Huỳnh Dương, người ta cũng nhắc đến một  nghề thủ công truyền thống đã góp phần nuôi dưỡng biết bao con người sống giới làng quê ấy, nghề làm bún. Trong quy trình làm bún thủ công trước đây của người dân Huỳnh Dương phải trải qua 8 bước: Ngâm ủ gạo, rửa chần gạo sạch cho hết độ chua, sau khi chần gạo sạch đổ ra sàn gỗ chà, xay gạo thành bột, lóng bột, ép bột lại bỏ vào nồi luộc, đưa bột ra nhồi lại, cho ra sản phẩm. Trong 8 bước đó thì bước thứ 3 trầng gạo là bước quan trọng nhất, chần gạo cho sạch để hết nước chua để Bún không bị chua. Còn bí quyết làm cho sợi bún vừa trắng vừa dẻo dai thì các bước trên thì  đều phải làm kỹ, đúng quy trình kỹ  thuật.

Bún Huỳnh Dương được công nhận làng nghề từ năm 2003, và được công nhận sản phẩm OCOP năm 2024, hiện có khoảng hơn gần 100 hộ theo nghề sản xuất và kinh doanh bún, mức thu nhập từ 150 - 180 nghìn/người/ngày”.

             

 

 Nhiều năm trở lại  đây, Làng Huỳnh Dương đã bắt đầu ứng dụng các tiến bộ khoa học vào nghề truyền thống của mình để làm ra những sợi bún để giảm công sức cho người lao động. Nhận thấy nhu cầu ngày càng cao của thị trường các chủ làm bún ở làng Huỳnh Dương đầu tư trên 100 triệu đồng để mua sắm máy móc làm Bún theo phương pháp công nghiệp. Kể từ đây  nghề làm bún thủ công đã gắn bó nhiều đời với người dân Huỳnh Dương đã có máy móc can thiệp, nghĩa là nhiều công đoạn làm ra sợi bún đều do máy móc theo một quy trình khép kín.

Cùng một quy trình làm ra sợi bún nhưng sản phẩm bún Huỳnh Dương được người dân gọi bằng cái tên dân dã là: Bún rời và bún lá. Những sợi bún lá được người dân tạo hình đẹp mắt và được trải đều trên những tấm lá chuối tươi quen thuộc. Sau khi làm xong thì cứ mỗi buổi sáng từ làng quê này những sợi bún làm ra đã được đưa đến nhiều thị trường trong và ngoài huyện Diễn Châu. Chợ Phủ Diễn là chợ lớn nhất huyện Diễn Châu được bày bán rất nhiều hàng hóa thực phẩm tại đây, trong đó có bún Huỳnh Dương. Sản phẩm Bún được đưa bán ra nhiều huyện phụ cận không riêng Diễn Châu mà Yên Thành, Quỳnh Lưu, Nghi Lộc…

 

Món ăn dân dã nhưng đượm tình quê hương xứ sở này được người tiêu dùng biết đến là một món ẩm thực vừa an toàn vừa bổ dưỡng, là sự lựa chọn của rất nhiều gia đình. Tuy có lúc thịnh suy khác nhau, nhưng các hộ dân làng Huỳnh Dương vẫn lặng lẽ gắn bó với cái nghề giản dị nhưng đượm tình quê này. Trong chiến lược phát triển các làng nghề thủ công truyền thống của xã Diễn Quảng bún Huỳnh Dương là thương hiệu có vai trò hết sức quan trọng, là ưu tiên đầu tư phát triển ở Diễn Châu và các huyện lân cận. Bún Huỳnh Dương có độ thơm dẻo nổi tiếng khắp vùng. Cho dù có những lúc làng nghề đối mặt với rất nhiều khó khăn, nhưng đến nay người dân Huỳnh Dương vẫn rất thủy chung với nghề truyền thống này. Mỗi dịp được đến với mảnh đất Phủ Diễn này chúng ta không quyên thưởng thức món bún lá, bún rời. Chính món ăn dân dã này đã làm thay đổi cuộc sống biết bao con người nơi đây và nó cũng góp phần làm cho mảnh đất Diễn Châu gần gũi với chúng ta hơn./.